Powołanie kobiet do życia w dziewictwie konsekrowanym znane już było w początkach Kościoła. Jednak w ostatnich latach nastąpiło ożywienie tej formy życia.  Odnowiony ryt przyjęcia kobiet do stanu dziewic konsekrowanych oraz związane z tym wymagania zaaprobował papież Paweł VI 31 maja 1970 roku. Uwzględnia je także obecny Kodeks prawa kanonicznego, który o tej formie życia konsekrowanego wzmiankuje w kanonie 604. W Polsce stan dziewic konsekrowanych został  zatwierdzony przez Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów 28 maja 1990. W roku 2006 została powołana Podkomisja Konferencji Episkopatu Polski ds. Indywidualnych Form Życia Konsekrowanego.

Kobieta, odpowiadając na powołanie Chrystusa „Pójdź za mną” (Mt 8, 22; 9, 9; Mk 2, 14; Łk 9, 59; J 1, 43; 21, 22) i decydując się na życie w indywidualnej formie jako dziewica konsekrowana, zostaje poświęcona przez biskupa diecezjalnego według zatwierdzonego obrzędu liturgicznego. Składa ona zobowiązanie do życia w czystości, aby kochać nade wszystko Chrystusa, a w Nim każdego człowieka.

Dziewica konsekrowana,  to kobieta żyjąca w świecie, która nigdy nie zawierała małżeństwa, ani nie żyła w stanie przeciwnym czystości. Przyjmując konsekrację po odpowiednim rozeznaniu i trwającym kilka lat procesie formacji duchowej, za zgodą biskupa jest zaślubiona Chrystusowi i przeznaczona do służby  w Kościele. Pozostając w świecie, staje się wielkim znakiem miłości Kościoła do Chrystusa i eschatologicznym obrazem niebieskiej Oblubienicy oraz  przyszłego życia. Widzialnym znakiem konsekracji jest obrączka. Aby jej powołanie było drogą do więzi z Bogiem, własnego rozwoju duchowego  i prawdziwą służbą w Kościele konieczna jest systematyczna formacja duchowa, teologiczna i apostolska. Obejmuje ona dwa etapy: formację początkową i formację ciągłą. Formację początkową  kandydatka na dziewicę konsekrowaną podejmuje po uzyskaniu  zgody  biskupa diecezjalnego. Obejmuje ona etap wstępny, podczas którego kobieta rozeznaje powołanie właściwe stanowi dziewic, podejmuje czasowe zobowiązanie do życia w czystości, oraz bezpośrednie przygotowanie do konsekracji. Formacja ciągła, czyli stała (permanentna) trwa przez całe życie, służąc podtrzymywaniu dynamizmu życia łaską na tej drodze powołania.

Dziewica konsekrowana realizuje swoje powołanie przede wszystkim poprzez modlitwę, która jest znakiem i przejawem więzi z Oblubieńcem. O ile to możliwe, codziennie uczestniczy we Mszy Świętej, adoruje Pana Jezusa w Najświętszym sakramencie, czyta Pismo święte, codziennie odmawia Liturgię Godzin, ma specjalne nabożeństwo do Maryi, która jest dla niej wzorem i oparciem, często przystępuje do sakramentu pojednania, w sposób wolny wybiera kierownictwo duchowe. W przeżywaniu świętości ewangelicznej dziewica konsekrowana może podjąć wybraną przez siebie formę duchowości zakorzenioną w Tradycji Kościoła. Zgodnie ze swoim stanem oddaje się pokucie, dziełom miłosierdzia, apostolstwu i gorliwej modlitwie. Żyje i mieszka sama lub z rodziną, zobowiązana jest do stałego źródła utrzymania i świadczeń społecznych.